Choosing the Right Motor for Your Project

Choosing The Right Motor For Your Project

การอ่านรหัสของมอเตอร์ เช่น มอเตอร์ SOMFY ALTUS 50 RTS 10/32 หมายถึง มอเตอร์ยี่ห้อ Somfy รุ่น Altus ขนาดกระบอก 50 มม. ใช้ระบบควบคุมแบบ RTS (Radio Transmission System) ผ่านรีโมตไร้สาย แรงบิด (Torque) 10 นิวตันเมตร ความเร็ว 32 รอบต่อนาที

การเลือกแรงบิด(Torque)ของมอเตอร์ที่เหมาะสมกับการใช้งาน

แรงบิด (Torque) คือพลังหมุนของมอเตอร์ ใช้สำหรับยกม่านหรือกันสาดขึ้นลง หากแรงบิดต่ำเกินไป ม่านจะหมุนไม่ขึ้น หรือมอเตอร์อาจเสียเร็ว หากแรงบิดสูงเกินความจำเป็น อาจสิ้นเปลืองและทำงานช้า ยิ่งม่านหรือกันสาดใหญ่ หนัก หรือสูงมาก → ยิ่งต้องใช้แรงบิดมาก เพื่อให้ทำงานได้อย่างราบรื่นและปลอดภัย เลือกแรงบิดให้เหมาะ ช่วยยืดอายุการใช้งาน และเพิ่มประสิทธิภาพการทำงานของมอเตอร์

แรงบิด (Torque)	ประเภทการใช้งาน	ขนาดแนะนำ
3–6 N·m	มู่ลี่ไม้ / ม่านพับภายใน	กว้าง ≤ 3 ม. / สูง ≤ 4 ม.
6–10 N·m	ม่านม้วนชุดเดี่ยว	กว้าง ≤ 3 ม. / สูง ≤ 8 ม.
15–30 N·m	ม่านม้วนชุดพ่วง / ม่านสูงเกิน 8 ม. / กันสาดแนวตั้งภายนอก	กว้าง > 3 ม. / สูง >8 ม.
30–50 N·m	ม่านสกายไลท์ / กันสาดแขนยื่น	กว้าง ≤ 6 ม.
60–120 N·m	กันสาดแขนยื่นขนาดใหญ่	กว้าง > 6 ม

ความเร็วของมอเตอร์ก็สำคัญไม่แพ้แรงบิด

ในการเลือกมอเตอร์สำหรับม่านหรือกันสาด โดยเฉพาะชุดที่ สูงเกิน 4 เมตร นอกจากแรงบิด (Torque) แล้ว ความเร็วรอบต่อนาที (RPM) ก็เป็นปัจจัยสำคัญที่ไม่ควรมองข้าม

เนื่องจากมอเตอร์ทุกตัวมีระบบตัดการทำงานอัตโนมัติ (Thermal Cut-off) หากทำงานต่อเนื่องเกิน 4 นาที เพื่อป้องกันความร้อนสูงเกินไป หากเลือกมอเตอร์ที่ช้าเกินไป (รอบต่ำ) อาจทำให้ม่านยังขึ้น–ลงไม่สุดก่อนระบบตัดการทำงาน

ข้อควรรู้

มอเตอร์แรงบิดสูงมักมีรอบต่ำ
มอเตอร์รอบสูงและแรงบิดสูง ราคาจะสูงขึ้นตาม
สำหรับผ้าสูงเกิน 4 เมตร แนะนำเลือกรอบ 28–32 rpm เพื่อให้ขึ้น–ลงได้ทันก่อนระบบตัด

คำแนะนำ

พิจารณาทั้งแรงบิด ความเร็ว และงบประมาณร่วมกัน
หากไม่แน่ใจ ควรปรึกษาทีมผู้เชี่ยวชาญของ Starboard Design เพื่อแนะนำรุ่นที่เหมาะสมกับหน้างานที่สุด

ตัวอย่างการใช้งาน (อ้างอิงท่อขนาดมอเตอร์มาตรฐานของ starboard design 70 มม. → ผ้าเคลื่อนที่ ~22 ซม./รอบ)

ความสูงผ้า	รอบที่ใช้	เวลาที่ 17 rpm	เวลาที่ 32 rpm
220 ซม.	~10 รอบ	~35 วินาที	~19 วินาที
350 ซม.	~16 รอบ	~56 วินาที	~30 วินาที
450 ซม.	~21 รอบ	~74 วินาที	~40 วินาที
650 ซม.	~30 รอบ	105 วินาที	56 วินาที

ชนิดของมอเตอร์: RTS และ WT

RTS (Radio Technology System)

เป็นระบบไร้สาย ควบคุมผ่าน รีโมต หรือเชื่อมต่อ ระบบสมาร์ทโฮม ได้ ไม่ต้องเดินสายควบคุม เหมาะกับบ้านที่สร้างเสร็จแล้ว หรือต้องการความสะดวกสบายในการติดตั้งและใช้งาน

WT (Wired Technology)
ควบคุมด้วย สวิตช์แบบมีสาย ต้องเดินสายควบคุมจากผนังถึงมอเตอร์ เหมาะกับงานโครงการ หรืองานที่เตรียมระบบไฟไว้แล้วหรือต่อไปยังระบบสมาร์ทโฮมโดยตรง

ประเภทมอเตอร์	วิธีควบคุม	ข้อดี	เหมาะสำหรับ
RTS	รีโมต / สวิตซ์ไร้สาย / สมาร์ทโฮม	ติดตั้งง่าย ควบคุมสะดวก สามารถควบคุมพร้อมกันได้หลายชุด	บ้านพักอาศัย รีโนเวท
WT	สวิตช์มีสาย / สมาร์ทโฮม	ระบบเสถียร สวิตซ์ไม่มีโอกาสหายและไม่ต้องเปลี่ยนแบตเตอรี่	ห้องพักโรงแรม บ้านพักที่ใช้ร่วมกับระบบสมาร์ทโฮม

ขนาดท่อมอเตอร์ มีผลต่อขนาดม่านอย่างไร?

ขนาดท่อ (Tube Diameter) มีผลโดยตรงต่อความสามารถในการรับแรงและม้วนผ้าอย่างมีประสิทธิภาพ ท่อยิ่งใหญ่ ยิ่งทำม่านขนาดกว้างและสูงได้ดี ตกท้องช้างน้อยกว่า

ในท้องตลาดทั่วไปมักใช้ท่อขนาด 52–55 มม. ซึ่งเหมาะกับม่านขนาดเล็ก–กลาง แต่จะเริ่มมีข้อจำกัดเมื่อต้องทำม่านหรือกันสาดขนาดใหญ่

ที่ Starboard Design เราเลือกใช้ ท่อมาตรฐานขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 70 มม. และขนาดใหญ่ขึ้นตามความต้องการของลูกค้า เพื่อรองรับการใช้งานที่กว้างขึ้น และช่วยให้ระบบทำงานได้อย่างมีเสถียรภาพ

เหตุผลที่ต้องใช้ท่อใหญ่ขึ้น

ม่านใหญ่ขึ้น → น้ำหนักมากขึ้น → ต้องใช้มอเตอร์แรงบิดสูง
มอเตอร์แรงบิดสูง → รอบต่ำ
ดังนั้นต้องชดเชยด้วย ท่อขนาดใหญ่ เพื่อให้ผ้าเลื่อนมากขึ้นในแต่ละรอบ

ตารางแนะนำขนาดท่อมอเตอร์

ขนาดท่อ	ความกว้างแนะนำ	ความสูงแนะนำ	หมายเหตุ
52–55 มม.	≤ 3 เมตร	≤ 4 เมตร	ทั่วไปในท้องตลาด
70 มม.	≤ 4 เมตร	≤ 6.5 เมตร	มาตรฐาน Starboard
90 มม.	≤ 5 เมตร	≤ 9 เมตร	สำหรับม่าน/กันสาดขนาดใหญ่
130 มม.	≤ 6 เมตร	≥ 9 เมตร	สำหรับชุดพิเศษขนาดใหญ่

การเลือกขนาดท่อที่เหมาะสมช่วยให้

ผ้าตึงสวย ไม่ตกท้องช้าง
มอเตอร์ไม่ทำงานหนักเกินไป
ยืดอายุการใช้งานระบบโดยรวม

หากไม่แน่ใจว่าควรใช้ท่อขนาดใด แนะนำให้ปรึกษาผู้เชี่ยวชาญของ Starboard Design

การเลือกขนาดกล่องม่าน เพื่อความสวยงามและการใช้งานที่เหมาะสม

กล่องม่านม้วนไม่ได้มีไว้เพื่อความเรียบร้อยเท่านั้น แต่ยังมีบทบาทสำคัญในการเสริมความสวยงามของงานตกแต่งภายใน โดยเฉพาะในกรณีที่ดรอปฝ้าร่วมกับกล่องม่าน กล่องควรมีขนาดที่ “พอดี” กับชุดมอเตอร์และผ้า คือไม่เล็กเกินไปจนรบกวนการทำงาน และไม่ใหญ่เกินไปจนดูเทอะทะ

หากกล่องเล็กเกินไป อาจเกิดปัญหาเรื่องความแน่นของพื้นที่ ทำให้มอเตอร์ทำงานไม่เต็มที่ หรือช่างติดตั้งทำงานยาก
กล่องที่มีขนาดเหมาะสมจะช่วยให้การติดตั้งราบรื่น ผ้าขึ้น-ลงได้สวยงาม และยังช่วยซ่อนระบบต่างๆ ให้ดูเรียบร้อย

ดังนั้น การเลือกขนาดกล่องควรพิจารณาจาก:

ความสูงของม่าน
ขนาดท่อที่ใช้
จำนวนรอบของผ้าที่พันรอบท่อ
ความหนาของผ้า
ช่องว่างสำหรับงานติดตั้งจริง

ตารางแนะนำขนาดกล่องม่านมอเตอร์ สำหรับชุดที่ใช้ท่อขนาดต่าง ๆ ตามความสูงของม่าน:

ความสูงม่าน (ซม.)	ท่อที่ใช้ (มม.)	จำนวนรอบ (โดยประมาณ)	ความหนารวม (มม.)	ขนาดกล่องแนะนำ (มม.)
350	70	16	89.2	110
500	70	22	96.4	120
650	70	28	103.6	130
700	90	26	111.6	135
900	90	30	134.0	160
1000	130	24	158.8	180
1500	130	36	172.0	190
2000	130	48	185.2	200

ความหนารวม คำนวณจากเส้นผ่านศูนย์กลางท่อ + (จำนวนรอบ × 2 × ความหนาผ้าโดยประมาณ 0.6 มม.)
ขนาดกล่องแนะนำ เผื่อระยะให้ติดตั้งง่าย และเพื่อความปลอดภัยในการใช้งานจริง
จำนวนรอบจริงจะน้อยกว่าค่าในตาราง เนื่องจากผ้ารอบนอกจะมีเส้นรอบวงมากกว่ารอบในเล็กน้อย

การดูแลมอเตอร์แต่ละประเภท และวิธีรับมือเมื่อเกิดปัญหา

การเลือกมอเตอร์ให้เหมาะกับงาน ไม่ใช่แค่เรื่องขนาดหรือระบบควบคุมเท่านั้น แต่ควรเข้าใจถึง พฤติกรรมการทำงาน และการดูแลรักษาเบื้องต้น เพื่อยืดอายุการใช้งานและลดปัญหาหน้างาน

WT Motor

ข้อดี

ระบบพื้นฐาน เชื่อมต่อกับสวิตช์ไฟโดยตรง
จ่ายไฟให้มอเตอร์เฉพาะตอนสั่งงานเท่านั้น ไม่กินไฟขณะ standby
โอกาสเสียต่ำมาก เหมาะแก่การใช้งานห้องพักโรงแรม

ปัญหาที่อาจเกิดขึ้น:

ถ้าไฟตก / ไฟกระชากบ่อย (เช่นในต่างจังหวัด) อาจทำให้มอเตอร์ “หลงลิมิต” – ลิมิตบนหรือล่างเปลี่ยนไปจากจุดตั้งเดิม

วิธีแก้: ต้องให้ช่างตั้งลิมิตใหม่ที่หัวมอเตอร์ (ปีนขึ้นปรับด้วยเครื่องมือเฉพาะ)
คำแนะนำ: ติดตั้งอุปกรณ์กันไฟกระชาก (Surge Protection) ที่ตู้ไฟเมน

ถ้ากดสวิตช์แล้วมอเตอร์ไม่ทำงานเลย:

โอกาสเกิดได้น้อยมาก → ควรตรวจสอบเบรกเกอร์และสายไฟก่อน
หากระบบไฟปกติแต่มอเตอร์นิ่ง → มอเตอร์อาจเสียจริง ต้องเปลี่ยน

RTS Motor

ข้อดี

ควบคุมผ่านรีโมต ไม่ต้องเดินสายสั่งงาน
ติดตั้งง่าย ใช้งานสะดวก

ปัญหาและวิธีตรวจสอบเบื้องต้น:

กดรีโมตแล้วม่านไม่ทำงาน

ตรวจเช็คว่ารีโมต มีไฟติดหรือไม่
- ถ้าไม่ติด → เปลี่ยนถ่าน (หาซื้อได้ตามร้านทั่วไป เช่น 7-11 / ดูเบอร์ถ่านให้ตรง)
ถ้ารีโมตติดแต่ม่านยังไม่ขยับ → อาจเกิดจาก:
1.1 Receiver เสีย (มักเกิดจากไฟตกบ่อย) → ต้องเปลี่ยนมอเตอร์ใหม่
1.2 หลุดการ pairing จากการกดปุ่ม “Setting” โดยไม่ได้ตั้งใจ → ให้ช่างเซ็ตใหม่

มอเตอร์ทำงานแต่มีเสียงดังผิดปกติ / กระตุก

สาเหตุหลัก: มีแรงต้านขณะมอเตอร์หมุน เช่น รางล่างเกี่ยวกับสิ่งของ

การฝืนให้มอเตอร์ทำงานภายใต้แรงต้าน อาจทำให้ชุดเกียร์หรือแกนภายในเสียหาย ต้องเปลี่ยนมอเตอร์ใหม่

สรุปคำแนะนำสำหรับการติดตั้งม่านไฟฟ้า

เลือกระบบมอเตอร์ให้เหมาะกับพื้นที่ใช้งาน และงบประมาณ
วางแผนระบบไฟและสายสัญญาณล่วงหน้า เพื่อให้เดินสายและติดตั้งได้ถูกต้อง
ติดตั้งอุปกรณ์กันไฟกระชาก โดยเฉพาะในพื้นที่ที่ไฟไม่เสถียร
ตรวจสอบให้แน่ใจว่าม่านไม่มีสิ่งกีดขวางก่อนใช้งาน